Ekoloji

Ekoloji terimi ilk kez 1858 yılında Henry Thoreau tarafından kullanılmış ancak herhangi bir tanımı yapılmamıştır. Alman zoolog Ernst Haeckel 1869 yılında Yunanca Oikos (ev, mekan) ve Logos (bilim) köklerinden yararlanarak Oekoloji terimini kullanmıştır. 1900’lü yıllarda da pek çok araştırmacı tarafından kullanılan bu kavram günümüzde popüler bir bilim dalına adına vermektedir. Ekoloji biyolojinin bir alt bilim dalı olarak gelişmiştir ve “canlıların birbirleri ile ve çevreleri ile olan ilişkilerini ve etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır” şeklinde tanımlanabilir.

Canlıların çevreleriyle ve birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalına ekoloji denir. Bir canlının çevresi beslenme, üreme, barınma gibi ihtiyaçlarını karşıladığı biyolojik, sosyolojik,kültürel her türlü faaliyeti sürdürdüğü yerdir. Bu yüzden ekolojinin çalışma alanı son derece geniştir.

Temel Ekolojik Kavramlar

Birey (Organizma) Ekolojisi: Bir türe ait birey ya da bireylerin ortamlarıyla olan ilişkilerini inceler.

Populasyon: Belirli bir alanı paylaşan aynı türe ait bireyler topluluğudur.

Komünite: Belirli bir alanda yaşayan farklı türlere ait populasyonların meydana getirdiği topluluktur.

Ekosistem: Belirli bir alanda yaşayan türler cansız çevreleriyle birlikte ekosistemi meydana getirirler. Başka bir deyişle ekosistem komünite ve cansız çevreyi içerir. Bir ekosistem çok sayıda farklı komünite içerir.

Biyosfer: Yerküre içinde canlılara yaşam ortamı sağlayan küredir. Yeryüzündeki tüm ekosistemleri içerir. Litosfer ve hidrosferin üst kısımlarıyla atmosferin belirli bir yüksekliğe kadar olan alt kısımlarını içerir.

Habitat: Bir canlının habitatı onun yaşadığı, arandığı zaman bulunabileceği yer olarak

tanımlanır.

Ekolojik niş: Bireyin habitatı içinde yaşamını sürdürmek için yaptığı faaliyetlerin tümü o

canlının nişini ifade eder.

EKOLOJİK FAKTÖRLER

Bir organizma yaşamını sürdürürken etrafında canlı ve cansız bir çok faktörle sürekli etkileşim halindedir. Bu faktörleri aşağıdaki şekilde gruplandırabiliz.